Işık nasıl davranır? bilyeler gibi mi, yoksa sahile vuran dalgalar gibi mi?
Işık, ses, şimşek, atom, hücre, DNA, kainatta büyükten küçüğe ne incelerseniz inceleyin inanılmaz detaylarla karşılaşıyorsunuz. Bu detaylardan birini keşfeden bir bilim adamıbunun gibi daha keşfedilmemiş milyonlarca detay olduğunu biliyor. Bu gerçekten de çok heyecan verici bir durum. Bilim adamlarını tüm hayatları boyunca araştırmaya iten de bu heyecan zaten. Bende elimden geldiği kadar blog sayfamda bu harika detaylardan bahsetmek istiyorum.
Bildiğiniz gibi etrafımızda gördüğümüz her şeyi ve tüm dünyayı görünür kılan ışıktır. Peki hiç düşündünüz mü, ışığın özelliği nedir ? Neyen oluşmuş, nasıl hareket eder, nasıl davranır ?Bu tür sorulara yanıt bulmak isteyen bilim insanları, yıllar süren araştırmalar yapmış olmalarına karşın, net bir sonuca hala ulaşabilmiş değiller...
Işık konusunda tartışılan temel nokta, ışığın foton adlı parçacıkların oluşturduğu bir dizi şeklinde mi, yoksadalgalar halinde mi yayıldığıdır.Yani ışık, bir yerden başka bir yere bilyeler gibi mi, yoksa sahile vuran dalgalar gibi mi hareket etmektedir?
Işık, bazen tıpkı havuza atılan bir taşın su yüzeyinde oluşturduğu dalgalanmalar gibi yayılmakta, bazen de sanki maddi parçacık özelliği taşımakta ve pencere camına vuran yağmur damlaları gibi aralıklı darbeler halinde gözlenebilmektedir.
Bu ilginç durum sadece ışık için değil, atomun temel parçacıklarından biri olan elektron için de geçerlidir. Elektron da hem parça, hem de dalga özelliği gösterebilmektedir. Ki mesela bu durum, bilim dünyasında büyük bir kargaşa yaratmıştır, çünkü bu durum çok daha büyük kompleks yaratıma işaret etmiş ve kurallı hareketini tespit etmek zorlaşmıştır.
Bu kargaşa, ünlü Kuramsal Fizik Profesörü Richard P. Feynman'ın sözleriyle şöyle çözülmüştür:
“Elektronların ve ışığın nasıl davrandıklarını artık biliyoruz. Nasıl mı davranıyorlar? Parçacık gibi davrandıklarını söylersem yanlış izlenime yol açmış olurum. Dalga gibi davranırlar desem, yine aynı şey. Onlar kendilerine özgü, benzeri olmayan bir şekilde hareket ederler. Teknik olarak buna "kuantum mekaniksel bir davranış biçimi" diyebiliriz. Bu, daha önce gördüğünüz hiçbir şeye benzemeyen bir davranış biçimidir... Bir atom, bir yayın ucuna asılmış, sallanan bir ağırlık gibi davranmaz. Küçücük gezegenlerin yörüngeler üzerinde hareket ettikleri minyatür bir Güneş Sistemi gibi de davranmaz. Çekirdeği saran bir bulut veya sis tabakasına da pek benzemez. Daha önce gördüğünüz hiçbir şeye benzemeyen bir şekilde davranır. En azından bir basitleştirme yapabiliriz: Elektronlar bir anlamda tıpkı fotonlar gibi davranırlar; ikisi de "acayiptir", ama aynı şekilde. Nasıl davrandıklarını algılamak bir hayli hayal gücü gerektirir; çünkü açıklayacağımız şey bildiğimiz her şeyden farklıdır.” 1
Bu kargaşa, ünlü Kuramsal Fizik Profesörü Richard P. Feynman'ın sözleriyle şöyle çözülmüştür:
“Elektronların ve ışığın nasıl davrandıklarını artık biliyoruz. Nasıl mı davranıyorlar? Parçacık gibi davrandıklarını söylersem yanlış izlenime yol açmış olurum. Dalga gibi davranırlar desem, yine aynı şey. Onlar kendilerine özgü, benzeri olmayan bir şekilde hareket ederler. Teknik olarak buna "kuantum mekaniksel bir davranış biçimi" diyebiliriz. Bu, daha önce gördüğünüz hiçbir şeye benzemeyen bir davranış biçimidir... Bir atom, bir yayın ucuna asılmış, sallanan bir ağırlık gibi davranmaz. Küçücük gezegenlerin yörüngeler üzerinde hareket ettikleri minyatür bir Güneş Sistemi gibi de davranmaz. Çekirdeği saran bir bulut veya sis tabakasına da pek benzemez. Daha önce gördüğünüz hiçbir şeye benzemeyen bir şekilde davranır. En azından bir basitleştirme yapabiliriz: Elektronlar bir anlamda tıpkı fotonlar gibi davranırlar; ikisi de "acayiptir", ama aynı şekilde. Nasıl davrandıklarını algılamak bir hayli hayal gücü gerektirir; çünkü açıklayacağımız şey bildiğimiz her şeyden farklıdır.” 1
Yani ışığın kendine çok has ve önceden kestirilmesi zor, insanın tahmin edemediği bir hareket özelliği ve davranış biçimi vardır. Bilim dünyasını şaşırtan, hem de çok etkileyen bir gerçek.. Ve bu durum ışığın çok özel yaratılmış olduğuna işarettir..
"Gökleri ve yeri (bir örnek edinmeksizin) Yaratan'dır. O, bir işin olmasına karar verirse, ona yalnızca "OL" der, o da hemen oluverir." [Bakara Suresi, 117.ayet]
"Gökleri ve yeri (bir örnek edinmeksizin) Yaratan'dır. O, bir işin olmasına karar verirse, ona yalnızca "OL" der, o da hemen oluverir." [Bakara Suresi, 117.ayet]
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder